آزمون خلاقيت شغلى

آزمون خلاقيت شغلى

آزمون خلاقيت شغلى ، آزمون روانشناسی است که در این بخش از مجموعه تست های روانشناسی و آزمونهای روانشناختی به همراه پرسشنامه خلاقیت شغلی ارائه می گردد.

مبانى نظرى آزمون خلاقيت شغلى

خلاقيت در سازمان داراى آثار و نتايجى نظير ؛ افزايش كيفيت راه حل مسايل ، تحريك و ارتقاى نوآورى ، افزايش انگيزش و تعهد در سازمان و افزايش عملكرد اثربخش ، مى باشد . سازمانى كه مى خواهد در زمينه هاى مختلف ، خلاقيت داشته و ميزان بهره ورى خود را بالا ببرد ، بايد جو سازمانى خاصى را ايجاد كند تا مديران آن بتوانند بيشتر مهارتهاى خلاقانه ى خود را نشان دهند . افراد خلاق قادر هستند روابط موجود بين پديده ها را كشف كنند و مورد تجزيه و تحليل قرار دهند .

خلاقيت و نوآورى بارقه اى است كه يك سازمان را به حد اعلاى رشد مى رساند . رقابت ، رشد فناورى در سطح بالا و ارتقاى بهره ورى ، مستلزم خلاقيت و نوآورى در سازمان است .

خلاقيت ، يك ويژگى شخصيتى نيست كه عده ى قليلى از آن برخوردار باشند ، بلكه دانش و تجارب منحصر به فردى است كه مى توان آن را آموزش داد.

بهره ورى مديران با متغيرهاى زيادى از جمله خلاقيت و نوآورى ، رابطه دارد . فناورى به طور مداوم و با شتابى بى مانند ، در حال تحول و پيشرفت است . بنابراين سازمانهاى عصر حاضر در محيطى پويا و متحول كار مى كنند . بهره گيرى از انديشه هاى نو ، در افزايش بهره ورى سازمان مؤثر است . همان طور كه جان كائو تأكيد مى كند ، به جاى آن كه بگذاريم خلاقيتها خود رشد كنند و تبديل به پديده اى ملموس شوند ، مديران بايد تلاش كنند تا همانند برخورد جدى با منابع مالى و داراييها ، براى به نظم درآوردن انديشه هاى غير ملموس نيز بيشتر فعاليت كنند . در عين حال و در صورت امكان ، باعث مى شود خلاقيت كاركنان كاهش يابد . به همين دلايل ، لازمه ى مديريت اثربخش ، آگاهى ، دانش ، هوشيارى و قابليت در حل مسائل پيچيده ى سازمانى مى باشد . مديران سازمانها هنگامى موفق هستند كه با ايجاد فضاى سالم و با نشاط در زير دستان ، ابتكار ، خلاقيت و نوآورى را در آنان پرورش دهند ، از تحولات و پيشرفتهاى علوم و فناورى مرتبط با امور سازمانى و متناسب با اهداف سازمانى سود بجويند و از ايجاد تغييرات متناسب به خود هراسى راه ندهند و از ابتكار و نوآوريهاى افراد نيز به گرمى استقبال نمايند . 

اهمیت خلاقیت در سازمان ها

اهميت خلاقيت به عنوان يكى از تواناييهاى ذهنى و تأثير و نقش آن ، به ويژه در حرفه ى مديريت ، بر اثر پژوهشهاى روانشناختى بيش از پيش روشن شده است . در عصر حاضر شعارهاى روز در كشورهاى صنعتى پيشرفته عبارتند از نوآورى و تحول . سازمان و اعضاى آن بايد به طور مستمر خودشان را با محيط منطبق سازند تا بتوانند به حيات شغلى خود ادامه دهند و در انجام دادن موفقيت آميز وظايف شغلى خود ، موفق شوند . مكس دپرى ، رئيس هيأت مديره و مدير عامل شركت هرمن ميلر ، به واسطه ى رهبرى و خلاقيتش معروف است . او مى گويد : شما بايد محيطى داشته باشيد كه مجموعه افراد آن با تحول واقعاً سازگار باشند و بتوانند از عهده ى تعارضهاى ناشى از تحول و نوآورى ، برآيند . خلاقيت ، تحت تأثير عوامل گوناگونى است و نقش اين عوامل بر فرايند خلاقيت ، به ويژه در سطوح تصميم گيرى ، اساسى مى باشد .

معرفى پرسشنامه  خلاقيت شغلى  و كاربرد آن

پرسشنامه ى سنجش خلاقيت در محيطهاى صنعتى – سازمانى ، به وسيله ى نسرين جزنى ، ساختار سازى شده است . ساختار سازى اين پرسشنامه به مدت سه ماه به طول انجاميد و براساس معرفه هايى دقيق از خلاقيت شغلى انجام گرفت . در گويه سازى اين پرسشنامه ، منابع معتبر داخل و خارج از كشور به كار برده شدند . پس از ساختار سازى ، مطالعات روانسنجى توسط كامكارى ، عسكريان و شكرزاده به مدت دو ماه صورت گرفت و از طريق محاسبات روانسنجى ، تعداد گويه ها از ٥٠ گويه به ٣٧ گويه تقليل يافت . فرم نهايى سنجش خلاقيت شغلى نيز با محاسبات روانسنجى و اتكا به تحليلهاى پيشرفته ( مثل تحليل عامل و ضريب تميز ) ، انجام گرفت . 

پرسشنامه ى حاضر را مى توان به عنوان معرفه اى دقيق از خلاقيت شغلى در نظر گرفت كه در تحقيقى جامع و با نظارت مشكانى ( مدير گروه رشته ى آمار در دانشگاه شهيد بهشتى ) به كار برده شده و داراى روايى و اعتبار مقبولى است .

 پرسشنامه خلاقیت شغلی داراى ٣٧ گويه مى باشد كه هر يك از گويه ها معرف بخشى از سازه ى خلاقيت شغلى مى باشد .

روش نمره گذارى پرسشنامه خلاقيت شغلى

مقياس نمره گذارى اين پرسشنامه ، سه گزينه اى ( موافق ، نامطمئن و مخالف ) مى باشد كه نمره گذارى آن طبق كليد ارائه شده در انتهاى مبحث ، انجام مى گيرد . حداقل نمره اى كه آزمودنى مى تواند در اين پرسشنامه اخذ نمايد ، صفر و حداكثر نمره برابر با ٧٤ مى باشد .

نحوه ى اجراى پرسشنامه ى خلاقيت شغلى

نحوه ى اجراى پرسشنامه ى خلاقيت شغلى ، به صورت گروهى است و حداكثر زمان اجراى آن نيز ده دقيقه مى باشد . اين پرسشنامه را مى توان به صورت گروهى اجرا كرد و براساس طيف بوگاروس ، به سه گزينه ى موافق ، نامطمئن و مخالف و به صورت عينى از دامنه ى ٠ تا ٢ ( برخى اوقات به گونه ى معكوس ) ، نمره گذارى نمود . با توجه به اينكه شيوه ى نمره گذارى يكسان و كمى بوده ، پرسشنامه ى فوق ، مفروضات آزمونهاى عينى را داراست .

هنجارهاى خاصى براى اين پرسشنامه در وزارت آموزش و پرورش ،وزارت  علوم و وزارت بهداشت و درمان ارايه شده است كه با توجه به هنجارهاى كيفى ، مى توان در هنجار كلى پرسشنامه ى فوق ، به ٥ طبقه با تأكيد به نقاط برش ، تحت عنوان خلاقيت بسيار پايين ، پايين ، متوسط بالا و بسيار بالا ، اشاره كرد . نمرات ٠ تا ١٦ معرف خلاقيت بسيار پايين ، ١٧ تا ٢٦ خلاقيت پايين ، ٢٧ تا ٤٣ خلاقيت متوسط ، ٤٤ تا ٥٦ خلاقيت بالا و ٥٧ به بالا ، نشان دهنده ى خلاقيت بسيار بالاست .

اعتبار و روايى پرسشنامه خلاقيت شغلى

روايى سازه ى اين پرسشنامه ، براساس تلفيق چند نظريه صورت گرفته است و مبانى نظرى آن به عنوان شهودگرايى و تأكيد بر احساس درونى ، كنترل هيجان ها و شيوه ى كنترل شناختى ، بهره گيرى از نظام هاى فناورى تفكر ، شخصيت خلاق و مبتكر ، نوآورى و سيالى ، تنوع طلبى ، استقلال رأى و مقاوم در برابر نفوذ ديگران ، همرنگى با ديگران و انعطاف پذيرى : تعريف شده است . اين پرسشنامه داراى روايى سازه بوده و از طريق تحليل عامل ، با روش عناصر اصلى و شيوه ى چرخش واريماكس ، مشخص گرديده است . پرسشنامه ى حاضر فقط يك عامل را اندازه گيرى مى كند و به راحتى مى توان عناصر سازنده ى خلاقيت را به عنوان عامل در نظر گرفت ، زيرا همبستگى بالايى بين معرفه هاى پرسشنامه وجود دارد .

اندازه گیری روایی بیرونی پرسشنامه خلاقیت شغلی

در راستاى اندازه گيرى روايى بيرونى ، ٣٠ نفر از كاركنان وزارت آموزش و پرورش انتخاب گرديدند و پرسشنامه ى خلاقيت تورنس و پرسشنامه ى خلاقيت عابدى ، به عنوان ملاكهاى بيرونى ، همراه با پرسشنامه ى سنجش خلاقيت شغلى ، بالاترين ميزانرهمبستگى را با نمرات خلاقيت پرسشنامه ى عابدى نشان مى دهد و پرسشنامه ى خلاقيت تورنس نيز حاكى از آن است كه اين محاسبات ، معرف روايى بيرونى ابزار است ( هر دو رقم همبستگى ، بالاتر از ٥٠ ٪‏ بود ) . بنابراين ، پرسشنامه ى سنجش خلاقيت جزنى و همكاران ، به عنوان ابزارى مناسب در سنجش خلاقيت كاربرد دارد و داراى روايى درونى و بيرونى است .

ضريب اعتبار آزمون فوق ، در مرحله ى اجراى مقدماتى و اجراى نهايى ، با استفاده از شيوه ى آلفاى كرونباخ ، به ترتيب ، رقم ٧٤٪‏ و ٧٨٪‏ بوده است كه اين ارقام معرف تجانس درونى گويه هاى پرسشنامه است . بنابراين ، مى توان نتيجه گرفت كه پرسشنامه ى خلاقيت شغلى ، در اجراى مقدماتى با حجم نمونه ى ٣٠ نفر و در اجراى نهايى با حجم نمونه ى ١٨٠٠ نفر ، داراى ضرايب اعتبار مقبولى مى باشد و از ويژگى ثبات پذيرى برخوردار است .

همچنين ، براى تحليلهاى روانسنجى دقيق تر ، پرسشنامه ى سنجش خلاقيت شغلى ، مجدداً بر روى ٣٠ نفر از دبيران كه در مرحله ى اجراى مقدماتى شركت داشتند ، اعمال گرديد و ضريب اعتبار ، با تأكيد بر روش اسپيرمن براون ، ٨٢٪‏ به دست آمد . 

مى توان از پرسشنامه ى سنجش خلاقيت به عنوان ابزارى مناسب براى اندازه گيرى خلاقيت افراد استفاده نمود ، زيرا داراى اعتبار مقبولى است .

برای دانلود رایگان پرسشنامه خلاقیت شغلی و کلید پرسشنامه خلاقیت شغلی بر روی لینک زیر کلیک نمایید.

دانلود پرسشنامه خلاقیت شغلی