طراحی پرسشنامه – نمای کلی، ویژگی ها و مبانی ، مراحل و مزایای طراحی پرسشنامه خوب

طراحی پرسشنامه – نمای کلی، ویژگی ها و مبانی  ، مراحل و مزایای طراحی پرسشنامه خوب

طراحی پرسشنامه – نمای کلی، ویژگی ها و مبانی  ، مراحل و مزایای طراحی پرسشنامه خوب

پرسشنامه

پرسشنامه یک ابزار تحقیقاتی قدرتمند است که شامل یک سری سوالات مرتبط است. پرسش‌کننده یا محقق سؤال‌ها را برای جمع‌آوری اطلاعات از آن تنظیم می‌کند. همه سوالات برای پاسخ دهندگان یا افراد مختلف برای پاسخ تنظیم می شود. محققان ابزارهای طراحی پرسشنامه را در کار تحقیقاتی خود برای جمع آوری اکثریت قریب به اتفاق اطلاعات یا داده ها قرار می دهند. همچنین بخشی از تحقیقات اولیه و ثانویه است.

به طور کلی مشاهده می شود که اگر شخصی بخواهد از افراد دیگر اطلاعات جمع آوری کند، روش پرسشنامه را برای آن پیاده می کند. این روش از همه راه های ممکن و موجود، مفیدتر و ساده تر است. سوالات از طریق مصاحبه حضوری یا تلفنی از پاسخ دهندگان پرسیده می شود.

طراحی پرسشنامه چیست؟

ویژگی های طراحی پرسشنامه خوب

  1. مشروع یا معتبر
  2. قابل اعتماد
  3. جذاب یا جالب
  4. مختصر یا موجز

مراحل و گام های اساسی برای طراحی پرسشنامه

مرحله 1: شناسایی هدف تحقیق و موضوع مربوط به پرسشنامه

مرحله 2: پاسخ دهندگان خود را بشناسید یا مخاطبان هدف خود را تعیین کنید.

مرحله 3: سؤال ایجاد کنید

مرحله 4: انتخاب نوع سوال

مرحله 5: ترتیب سوالات و قالب را طراحی کنید

مرحله 6: ارزیابی و بهینه سازی

چگونه با سوالات حساس یک پرسشنامه برخورد کنیم؟

مزایای طراحی پرسشنامه خوب

  1. طراحی پرسشنامه ارزان است
  2. پرسشنامه ها به تمام معنا کاربردی هستند.
  3. پرسشنامه ها راه خوبی برای به دست آوردن نتیجه هستند.
  4. روش پرسشنامه تحلیل و مشاهده را به راحتی ارائه می دهد

جمع بندی!

طراحی پرسشنامه چیست؟

به متن سوالاتی که برای جمع آوری اطلاعات نوشته می شود، طراحی پرسشنامه می گویند.

تمام سوالات مربوطه برای به دست آوردن اطلاعات استاندارد شده توسط محقق بر روی کاغذ نوشته می شود. سوالات حول محور موضوعات تحقیقی مربوطه می چرخد. اطلاعات می تواند در مورد نظرات، نیات، رفتار، ترجیحات، تجربه و غیره از پاسخ دهندگان باشد.

تصور می شود که طراحی پرسشنامه شکلی از یک مصاحبه کتبی است که برای همه پاسخ دهندگان بالقوه برای جمع آوری داده ها ارسال می شود. استفاده از پرسشنامه ها ارزان و راحت است. بنابراین، در بین محققان پرکاربرد است.

طراحی پرسشنامه یک کار گام به گام است که محقق انجام می دهد تا مجموعه خوبی از سوالات را تشکیل دهد. تمام مراحل با هم مرتبط هستند.

مقاله بازاریابی   مقیاس لیکرت : مثالها و قالبهای طیف لیکرت

ویژگی های طراحی پرسشنامه خوب

یک پرسشنامه خوب باید دارای ویژگی های زیر باشد:

  1. مشروع یا معتبر

یک پرسشنامه خوب باید آنچه را که قرار است بپرسد مطرح کند. برای مثال، پرسش ها باید به نحوی ماهرانه بیان شوند که پاسخ دهنده اهداف آنها را درک کند.

برای اطمینان از این امر، داشتن یک “کارشناس محتوا” برای بررسی پرسشنامه ها در طول آزمون آزمایشی ضروری است. هر گونه شک و تردید یا عدم قطعیت باید تا زمانی که سوال درک شود توضیح داده شود.

پرسشنامه ای با چنین مجموعه ویژگی هایی معتبر تلقی می شود.

  1. قابل اعتماد

یک پرسشنامه قابل اعتماد پاسخی مشابه می دهد به پرسشی مشابه که به طور مداوم در مدت زمان کوتاهی بارها و بارها به پاسخ دهنده ارائه شود.

چنین قابلیت اطمینانی را می توان با انجام یک “آزمون – آزمون مجدد” انجام داد. به عنوان مثال، استفاده از یک نظرسنجی مشابه برای پاسخ دهنده در دفعات بعدی و بررسی سازگاری پاسخ.

هر گونه خطا در پاسخ ها می تواند به دلیل عدم شفافیت پرس و جوها باشد و این باید بررسی و بازنویسی شود.

  1. جذاب یا جالب

یک پرسشنامه خوب باید جالب باشد، زیرا چنین پرسشنامه هایی باید توسط پاسخ دهنده تکمیل شود، بنابراین نرخ واکنش بالاتری ایجاد می شود.

برای اطمینان از این امر، محققان باید چندین ملاحظه را در طرح پرسش‌های قابل اجرا برای پاسخ‌دهنده لحاظ کنند.

  1. مختصر یا موجز

برای اینکه یک پرسشنامه خوب باشد، باید مختصر نیز باشد. چنین پرسشنامه‌هایی سوالاتی را مطرح می‌کنند که فقط به اهداف تحقیق پاسخ می‌دهند. از هرگونه پرس و جو فراتر از وسعت تحقیق باید اجتناب شود.

برای محققان ضروری است که استراتژی‌هایی را برای جمع‌آوری اطلاعات بیشتر ترکیب کنند، خواه این اطلاعات مهم باشند یا نه. این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که تحلیلگر اهداف تحقیق را به درستی در نظر نگرفته باشد. خطر از دست دادن پاسخگو در طارحی بیش از حد سوالات وجود دارد.

بنابراین، روشن بودن اهداف تحقیق برای تهیه یک پرسشنامه مختصر بسیار مهم است.

مقاله بازاریابی   فراتحلیل / متا آنالیز : تعریف ، مزایا ، انواع و ویژگی های فرا تحلیل

مراحل و گام های اساسی برای طراحی پرسشنامه

سوالات مطرح شده در روش پرسشنامه به موضوعات مختلف محقق و سایر مبانی بستگی دارد. هر محققی روش خود را برای تنظیم سوالات دارد. بنابراین طراحی پرسشنامه برای هر محققی متفاوت است. با این حال، مراحل طراحی پرسشنامه یکسان است.

مراحل اساسی طراحی پرسشنامه به شرح زیر است:

مرحله 1: شناسایی هدف تحقیق و موضوع مربوط به پرسشنامه

اولین قدم در اینجا شناسایی موضوعی است که کل پرسشنامه شما بر اساس آن است. اهداف تحقیق خود را پیدا کنید و سپس مجموعه سوالات مربوطه را بسازید.

چه نوع تحقیقی را می خواهید انجام دهید که نیاز به پرسشنامه های کامل و جامع دارید. همه اینها به روش های پرسشنامه شما بستگی دارد. شناسایی موضوعات در طراحی یک مجموعه پرسشنامه ایده آل ضروری است. یک محقق یا تنظیم کننده پرسشنامه باید این کار را انجام دهد.

قبل از رفتن به طراحی پرسشنامه واقعی در مورد موضوع ، اطلاعات کسب کنید. این به شما کمک می کند مجموعه سوالات خوبی طراحی کنید.

مرحله 2: پاسخ دهندگان خود را بشناسید یا مخاطبان هدف خود را تعیین کنید.

س از شناسایی موضوع اصلی تحقیق خود، کار بعدی که باید انجام دهید این است که پاسخ دهندگان هدف را تعیین کنید.

از طریق روش های پرسشنامه خود می خواهید چه کسانی را به عنوان پاسخ دهندگان هدف قرار دهید.

روش های مختلف پرسشنامه را برای شناخت مخاطب هدف خود به خوبی انجام دهید.

مرحله 3: سؤال ایجاد کنید

گام بعدی ایجاد سؤالاتی در مورد موضوع اصلی است. این سوالات برای جمع آوری انواع اطلاعات برای نتیجه گیری و ایده ها تنظیم شده اند.

سوالات برای استخراج تمام اطلاعات به منظور یافتن راه حل ها ایجاد شده اند. شما به عنوان یک محقق باید سوالات را برای انجام تحقیقات اولیه به روش پرسشنامه در دفترچه خود یادداشت کنید.

در هنگام ایجاد پرسشنامه، باید مراقب باشید که فقط سؤالات قوی ایجاد کنید. سوالات قوی روش پرسشنامه را خوب و قابل اعتمادتر می کند. سؤالات نامشخص ممکن است کل روش پرسشنامه را بد جلوه دهد. و پاسخ دهنده ممکن است علاقه خود را از دست بدهد. مرتبط ترین سوالات را برای روش های پرسشنامه را تنظیم کنید.

مقاله بازاریابی   پژوهش بازار و پژوهش بازاریابی

مرحله 4: انتخاب نوع سوال

یک طراحی پرسشنامه خوب از یک مجموعه سوال خوب تشکیل شده است. به عنوان یک محقق، شما باید سوالاتی را مطرح کنید که از نظر کیفی خوب و قوی هستند. سوالات ضعیف برای روش پرسشنامه بد است.

امروزه سؤالاتِ عبارتیِ متنوعی وجود دارد. این سوالات می توانند اکتشافی و باز یا بسته و غیر اکتشافی باشند. همه پاسخ دهندگان سوالات باز را ترجیح می دهند. انتخاب نوع سوال را برای انجام کارهای تحقیقاتی بیشتر یا طراحی پرسشنامه، بسیار هوشمندانه انجام دهید.

در هنگام فرموله کردن سؤالات، باید مراقب باشید تا سؤالات قوی برای پرسشنامه ایجاد کنید. لطفاً سؤالات ضعیفی ایجاد نکنید زیرا برای فرآیند تحقیق و طراحی پرسشنامه شما مناسب نیستند.

به طور همزمان، سوالات باید به اندازه کافی پیچیده باشند تا فرآیند را بر اساس نیاز موضوع مربوطه قابل تجزیه و تحلیل و در دسترس قرار دهند.

مرحله 5: ترتیب سوالات و قالب را طراحی کنید

ترتیب سوالات پرسشنامه در اینجا مهم است. شما باید تمام سوالات خود را با صبر و حوصله ترتیب دهید. قبل از قرار دادن یک پرسشنامه برای همه پاسخ دهندگان، باید آن را بر اساس نیاز خود طراحی کنید. هر سوالی باید در پرسشنامه ی تنظیم شده توسط محقق پاسخ داده شود.

طراحی تحقیق ، چارچوب اساسی نامیده می شود که دارای تمام سوالات ایجاد شده برای دریافت پاسخ های عملی است. طرح تحقیق شامل انواع ابزارهای تصمیم گیری با روش های مختلف پرسشنامه می باشد. محقق طراحی پرسشنامه را بر حسب جنبه انجام می دهد. در این مرحله از طراحی ، پرسشنامه به خوبی مستند شده است.

این مرحله یکی از مراحل حیاتی در کل فرآیند طراحی پرسشنامه است. اجرای واقعی ، فرآیند طراحی پرسشنامه را حول موضوع تحقیق یا بیان مسئله مربوطه انجام می دهد.

در این مرحله، شما باید تحقیقات واقعی را برای فرمول بندی سوالات با استفاده از انواع داده ها انجام دهید: اولیه، ثانویه، کیفی، کمی و غیره. همه انواع ابزارهای داده در اینجا برای تولید داده ها و اطلاعات استفاده می شوند. به عنوان یک محقق یا تحلیلگر، باید در مورد این مرحله مطمئن باشید.

مرحله 6: ارزیابی و بهینه سازی

پس از مشخص نمودن توالی تمام سوالات، محقق باید همه سوالات را ارزیابی کند. ارزیابی و بهینه سازی در اینجا در این مرحله انجام می شود. همه محققان یک برنامه آزمایشی را برای مشاهده فرآیند ارزیابی طراحی پرسشنامه اجرا می کنند.

پس از انجام تمام مراحل، باید نتیجه (لیست سوالات) خود را به عنوان طرح نهایی پرسشنامه بنویسید. به عنوان یک محقق، شما باید طرح کلی تحقیق را در طراحی پرسشنامه خود نیز نشان دهید.

شباهت ها و چندین مورد دیگر نیز باید در نتیجه ارائه شود. برای دریافت داده ها از پاسخ دهندگان بالقوه، همه سؤالات باید در فهرست مشخص باشند.

به عبارت ساده، ایجاد طرح پرسشنامه حاصل تمامی مراحل فوق است. سوالات شما آماده است تا از پاسخ دهندگان پرسیده شود.

مقاله بازاریابی   تجزیه و تحلیل پارتو

چگونه با سوالات حساس یک پرسشنامه برخورد کنیم؟

روش پرسشنامه شامل انواع سوالات می باشد. از سوالات حساس در طراحی پرسشنامه کمی با احتیاط استفاده می شود. در هنگام برخورد با سوالات حساس راه های زیر دنبال می شود:

  • محققان باید ناشناس بودن همه پاسخ دهندگان خود را تضمین کنند. در تمام روش پرسشنامه باید اطلاعات به صورت محرمانه حفظ شود.
  • پیرامون سوالات حساس یک منطقه راحت بسازید. پاسخ دهندگان در حین ورود به سوالات حساس احساس راحتی می کنند. با این کار آنها می توانند به راحتی به تمام سوالات پاسخ دهند.
  • در حین تنظیم سوالات حساس برای روش پرسشنامه، مجدداً بر روی نقطه اصلی سؤال تمرکز کنید. در برخی موارد مشاهده می شود که پژوهشگران چنین سوالاتی را برای پاسخ دهندگان خود قالب بندی مجدد می کنند.
  • برای جمع‌آوری اطلاعات از پاسخ‌دهندگان، سؤالات حساس منطقی و آرامش‌بخش بیشتری اضافه کنید. این کار تحقیقاتی شما را آسان و ساده می کند.
  • به پاسخ دهندگان اعلام کنید تا حد امکان به سؤالات با نظرات معتبر خود پاسخ دهند. به پاسخ دهندگان اجازه دهید تا با انعطاف کامل به سوالات پاسخ دهند.

مزایای طراحی پرسشنامه خوب

باید بدانید که مزایای طراحی پرسشنامه بسیار زیاد است. همه محققان به طور گسترده آن را قبول دارند.

برخی مزایای طراحی پرسشنامه به شرح زیر است:

  1. طراحی پرسشنامه ارزان است

کل روش طراحی پرسشنامه ارزان و مقرون به صرفه است. محققین می توانند با هزینه کم طراحی پرسشنامه را انجام دهند. آنها مجبور نیستند هزینه های زیادی را برای کار انجام دهند. انجام همه اینها آسان و ارزان است.

طراحی پرسشنامه را می توان در وب سایت قرار داد تا به روشی آسان برای پاسخ دهندگان ایمیل شود. مجموعه سوال می تواند راه خود را برای پاسخ به پاسخ دهندگان پیدا کند.

  1. پرسشنامه ها به تمام معنا کاربردی هستند.

سوالات مطرح شده در روش پرسشنامه، باز و اکتشافی است. همه سوالات برای دریافت پاسخ های خوب برای تجزیه و تحلیل بیشتر ایجاد شده اند. نوع سوال را هوشمندانه انتخاب کنید. همه سوالات خوب هستند، بنابراین پاسخ ها به راحتی ثبت می شوند.

  1. پرسشنامه ها راه خوبی برای به دست آوردن نتیجه هستند.

هر پرسشنامه به دنبال ایجاد یک نتیجه است. با انتخاب روش مناسب برای پرسشنامه، رسیدن به نتایج آسان و ساده است. محقق می تواند با روش پرسشنامه به نتایج یا قسمت نتیجه گیری برسد.

  1. روش پرسشنامه تحلیل و مشاهده را به راحتی ارائه می دهد

نیازی به بررسی جداگانه داده های جمع آوری شده نیست. پس از دریافت تمامی پاسخ‌های پاسخ‌دهندگان، از ابزار پرسشنامه برای تحلیل و مشاهده آسان استفاده می‌شود. همه اینها در سیستم طراحی پرسشنامه تعبیه شده است.

مقاله بازاریابی   تحقیق کیفی - تعریف ، انواع ، روشها ، ویژگی ها و نمونه و مثالهای تحقیق کیفی

جمع بندی!

ابزار یا روش طراحی پرسشنامه یک رویکرد عالی برای کسب اطلاعات در مورد موضوع تحقیق مربوطه است.

محققان فرآیند تحقیق خود را با دنبال کردن تمام مراحل به صورت منظم برای ایجاد یک پرسشنامه خوب آغاز می کنند. آنها این کار را برای به دست آوردن داده ها و اطلاعات ارزشمند از موضوع تحقیق خود یا سایر موضوعات عمومی انجام می دهند.

مراحل به دست آوردن یک مجموعه پرسشنامه خوب به پاسخ دهندگان  نیز کمک می کند. همه محققین مجموعه سؤالات را برای جمع آوری انواع مختلف اطلاعات از طریق سؤالات خود می سازند.

پرسشنامه را چقدر برای محققین مفید می دانید؟

5/5 (2 نظر)
3 پاسخ
  1. شیما
    شیما گفته:

    درود بر شما . مطالب پژوهشی خوبی در وب سایت مارکتینگ ایران تلنت مطالعه کردم. هم تحقیق کمی و کیفی و هم مقاله طراحی پرسشنامه کلی مطلب به من یاد داد.

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *